Lenen bij familie: komt vaker voor dan gedacht

De bank is het gebruikelijke vertrekpunt

Vrijwel iedereen die een woning wil kopen zal daarvoor een financiering moeten aangaan. De hypotheekadvisuer inventariseert de wensen van de koper en zoektn naar een leningsconstructie die hierbij past en kijktn welke bank een goed aanbod wil doen. Is er overeenstemming over welk aanbod van welke bank aantrekkelijk is, dan begeleiden de adviseur de aanvraag voor de lening.

Familie kan ook deel financiering verzorgen

Familie van kopers kunnen ook een deel van de financiering voor hun rekening nemen. In 2020 maakten maar liefst 645.000 huishoudens gebruik van zo’n privé- of familiehypotheek. Vaak gaat het om een gedeelte van het totale bedrag dat nodig is om de woning te kopen. In bijna de helft van deze privé- of familiehypotheken ging het om minder dan 20% van de totale hypotheeksom.

Veel aandachtspunten

Een deel van de lening voor de aankoop of verbouwing van de woning via een privé- of familiehypotheek kan aantrekkelijk zijn, maar er zijn wel veel aandachtspunten. Wij noemen er een paar:

• Waarschijnlijk betaal je over de lening bij familie ook rente. Wil deze rente fiscaal aftrekbaar zijn dan moet het gaan om een marktconforme rente en moet de lening, net als bij een bank, gelijkmatig over de looptijd van de lening worden afgelost (annuïtair of lineair). Wordt de rente te laag gesteld dan kan de fiscus dit beschouwen als een “schenking” waarover de ontvanger schenkingsbelasting moet betalen. Is de rente te hoog dan kan de fiscus de aftrek niet volledig accepteren.
• Indien voor het restant van de noodzakelijke financiering een beroep op de bank wordt gedaan dan is de bank verplicht om bij het bepalen van het bedrag dat men maximaal mag uitlenen, rekening te houden met de lening die bij de familie is afgesloten.
• Belangrijk is goede afspraken te maken over wat de situatie is wanneer de familie van wie het geld is geleend door calamiteiten het uitgeleende bedrag zelf weer nodig heeft.

Vaak in combinatie met schenking

Jaarlijks mag elke ouder aan elk van de kinderen een bedrag schenken. Voor 2024 geldt een schenkingsvrijstelling van maximaal €6.633,--. In de praktijk is vaak te zien dat ouders, al dan niet maandelijks, een bedrag aan hun kind schenken en dat het kind deze schenking gebruikt om de rente en aflossing van de lening die bij de ouders is afgesloten terug te betalen.